मातृ-पितृ वियोग

माता मेरी थिइन् अति गुणवती हे दैब के जाल गर्यौ
तिम्रो पुस्तकमा थिएन अरु जो काख् मेरो न्यानो हर्यौ!
दिन्छौ नि दिन ता अगाध रसिलो वात्सल्य नौनी सरी
लिन्छौ खोसी रुवाइ हासु कहिले खोलेर दिल बेसरी!
मेरा हात र पाउ खोइ अहिले सक्षम भई काखमा
खेल्दै खाइ निदाई मस्त न हुदै फाली दियौ राखमा!
के जानौ कसरी तिमि किन यति हुदै गयौ निस्ठुरी
तिम्रो श्रीस्र्टि रदृस्टी योअति कडा सहू म भ्रम्मा परी!
थान्ग्नावाट उठेर पेट रितिदा स्तन मागी बस्थे रुदै
काख्माबोकी उठाई अमृतमिठो को दिन्छ मुख्मा सधै!
मेरो भूल भएछ के कति यहा निर्बाह गर्छु तन
निर्दोषी मनको लिएर अवसर के बिस्व हाक्छौ भन!
सन्सार श्रीस्टि गरेर रम्य रचना दिएँ भनि भन्द थ्यौ
फुल्दै फूल बनेर फक्रि न सकी फेदमा छुरी हान्दछौ!
गर्ने छैन कदापी भूल म पछी जाल्मा उनैकै सरी
मान्ने छैन नियम र कानुन पनि बिस्वास तिम्रो गरी!
निष्ठूरी यति छौ कि के गरू बयान् न पुग्दै मैना दिन
बाबालाई डुबाई शोक नदीमा साथमा उठायौ किन?
छोरो हुन्छ ठुलो उ थाम्छ घरबार भन्दै पटुकी कसी
कोदाली र कुटो चलाई दुध भात् ख्वाउनु भो आँगन बसी!
हात्खुट्टा कलिला थिए उस बखत् सकिन सेवा दिन
पालो पर्खी बसें चुकाउन भनि पितृत्वको त्यो रिन!
तिम्रो सामु म भन्न सक्छु उभिई निर्भिक भई हेर लौ
आफ्नै सन्तति माथि अप्रिय गरी के न्याय पो गर्दछौ!
तिम्रो मण्डलमा छ न्याय भरने निस्पक्ष निर्क्यौल गरि
न्यायाधिश कुनै म भेटुँ कि गई अपील फारम भरि!
सम्शोधन् पनि गर्नु पर्छ कहिले काही जगतको स्थिति
बज्रैपात ठुलो दिइ यति कडा चल्दैन तिम्रो रिति!
कत्ति छाती पिटुं अगाडी उभीइ छौ मूक दर्शक तिमि
लात्तीले भुइमा बजारी अहिले थर्काई दिउ कि जिमी!
अन्नै पानि बिना म बस्छु ध्र र ना तिम्रो अगाडी यहा
तिम्रा नेत्र तीनै खुलाउन सके कि न्याय पाउला त्यहा!
यसपाली जति दण्ड भोग्न मकनै दिने प्रतिज्ञा लियौ
ठुलो घात गर्यौ नि हे! रचयिता यो दुक्ख फेरी न द्यौ!
आँशु यो म खसाली व्यग्र मनले सास्टांग बिन्ति छ छेउ
पाउ पर्छु म भन्छु फेरी तिमीलाई यो दुक्ख कैल्यै न देउ