कचहरि

कचहरि
by Chacha Bihangam on Saturday, June 11, 2011 at 9:46am
जिम्मल्को घरमा बस्यो कचहरि भेला ति पन्चे भए
मुद्दा सानो थियो, भयो तर ठुलो होला कि धनकै जय
पन्ध्रै बीस जति थिए धुरीहरू त्यो गाउको ठाउमा
दुइ घर छाडी सबै थिए खसहरु ठुला बढा नाउमा
कामि एक धुरी दमाइ शिपको छानेर गाउ जुटी
त्यो गाउ भरिमा कमाउन भनि आरन बनाए कुटी
खेति बारी र बस्तु पालन अनि बन्पात दाउरा चुलो
चाहिने व्यवसायको पनि सबै खनी जुटाए कुलो
मेला पात र पर्म गाउभरिमा ज्याला कमाउनेहरू
जिम्मावाल पुरेत मुख्य ति भए बाकि यजैमान् अरु
बोलि धाक रवाफ बिष्णु हरिको गाउमा प्रसंसा बने
गर्थे न्याय निसाफ हेरी निमुखा श्याबास सबले भने
छोरा नातिहरु सबै घरभरि आफु प्रियाले हिन
चिन्ता एक थियो उनिकन यहा एक्लो भयो जीबन
दैनिकी उनको छ नित्य प्रभुमा पुजा र आराधना
गर्दै पुस्तक फोई काट्नु दिन त्यो विरक्तिको सामना
आगन्तुक हरु आउछन समयमा सत्संगतै खातिर
व्याख्या शास्त्र र सेब्य आचरण को गर्छन भई हाजिर
कामि आरनको कमाइ गरदै बस्थ्यो उ छोरी लिइ
हुर्कायो एकलौटी छोरी उसले स्याहार चासो दिइ
घरको काम सगाई हुर्किन गई खेल्दै बनि यौबना
घर घरको हसिया चुलेसी बटुली रमाउथी निर्धना
कामको चाप बिशेस खेति रहंदा त्यो सुन्तलीको भर
आउनु जानु सधै बराबर हुने जिम्मल बढाको घर
पुस्तक बन्द गरेर नाक डिलमा चस्मा चढाई झुकी
आँखा माथि उठाई सुन्तलितिरै ति भद्र हेर्थे लुकी
मनमा बिझ्छ चसक्क यौवन पछी फर्केर हेर्दा तर
सीमा पार भयो समुन्नत भई यो दुखको के कर
गर्छु म उपभोग सुन्तली अबै भन्ने इरादा लिइ
मौका छोपी ति षोडशीकन उनि भन्छन इशारा दिइ
राम्री धेर भईस हुर्कीइ बढीस् मेरै अगाडी यहा
लाज मान्नु किन भन् छछैन घरमा पिठो र चामल त्यहा
बढ्दै जान्छ समुन्नती दिनदिनै चुलिन्छ त्यो एकदिन
झर्नै पर्छ पतन भएर विधिको नियम छ रे भन्छन
शंका गर्न हुदैन जिम्मल ठुला यो गाउका रक्षक
सबका मान्य उनि भए पतन लौ को भन्छ हुन् भक्षक
एक्लो बास बसरे गाउ डुलदै सन्यासी बस्थ्यो कुनै
फुक्दै कान दिइ प्रलोभन ठुलो कबोल्न लाउछन् उनै
सन्यासी अनि सुन्तली दुइ बने गाउभरिको कथा
मनमा पालि बसे ति जिम्मल पनि धन्ले जितेको व्यथा